আমাৰ ঘৰত এখন ছেকেণ্ড হেণ্ড এল এম এল ভেস্পা আছিল । প্ৰথম ভেস্পাখন আমাৰ ঘৰলৈ আহোতে মই তৃতীয় শ্ৰেণী মানত পঢ়ো । দীঘল পদূলিটোৰে দেউতাই গাওঁৰে অতুলদাৰ ভেস্পাখন চলাই আহিছে , অতুলদা পিছপিনে বহি আহিছে । পিছত চাহ-পানী খাই অতুলদা
গ’ল, আমি ইমান মন কৰা নাই । পিছদিনা ৰাতিপুৱা উঠি দেখি ভেস্পাখন চোতালৰ এচুকত, ভাবিলো কিবা কাৰণত অতুলদাই নিয়া নাই
, ৰাতিলৈ মানে নিব চাগে । আবেলি স্কুলৰ পৰা আহি কিবাকিবি খেলি আছিলো , চোতালত স্কুটাৰখন নাই , গম পালো আমি ভবাটোৱেই
হয়। গধূলি সময়ত দেউতা আকৌ ভেস্পাখনত উঠি অফিছৰ
পৰা আহি হাজিৰ । এনেকুৱাকৈ আৰু দুদিনমান যাওঁতেহে বুজিলো
এতিয়া সেইখন আমাৰ হ’ল ।
কথাটো বুজাৰ পিছত আমাৰ কি ফূৰ্ত্তি , ভেস্পাখনৰ ওচৰৰ পৰা আমাক অতঁৰাই অনাটো মাৰ বাবে এটা ডাঙৰ কাম হ’ল । তাৰ পিছত কিমান বছৰ যে সেইখন আমাৰ একমাত্ৰ
সংঙ্গী হ’ল । বৃত্তি পৰীক্ষা দিবলৈ যাব লাগে , ভেস্পাতহে যাম । পেহীৰ ঘৰলৈ যাম , ভেস্পা নহ’লে
নেযাও । আমাৰ কোবত মা আৰু দেউতা অকলে ভেস্পাত উঠা
খুব কমেই হৈছিল চাগৈ । তথাপিতো হঠাত কেতিয়াবা সেই সুযোগ নোলোৱা নহয়
।
এবাৰ দেউতা অফিছ যোৱাৰ সময়ত খবৰ আহিল , কিবা এটা বিশেষ কামত আইতাই দুয়োকে মাতি পঠিয়াইছে , এতিয়াই যাব লাগে । আইতাৰ ঘৰলৈ দুমাইল মান
বাট , তিনিখন মান গাওঁ
পাৰ হৈ যাব লাগে । ৰাস্তাৰ দুয়োকাষৰ প্ৰায়বোৰ মানুহেই চিনাকী । আমাক স্কুললৈ দৌৰাদৌৰিকৈ পঠিয়াই দি মাক পিছফালে বহুৱাই দেউতাই ভেস্পা ষ্টাৰ্ট
দিলে । মায়ে এহাতেৰে পিছফালৰ হেণ্ডেলডালত যোৰকৈ খামুছি ধৰি
আনখন হাতেৰে আইতালৈ বুলি লোৱা গাখীৰৰ বটল, এখন এৰী চাদৰ , ঘৰৰ কলডিল আদি এসোপা বস্তুৰে ভৰ্ত্তি বেগটো কোনোমতে থিতাপি লগাইছে ।
“অ হ’লনে ? ” বুলি সোধা প্ৰশ্নটোৰ উত্তৰলৈ বাট নেচাই দেউতাই এক নম্বৰ গীয়েৰ লগাই ক্লাচ
এৰিলেই । গাওঁৰ মাজৰ ৰাস্তা , খলা –বমা , নতুনকৈ
দিয়া শিলগুটিৰে ভৰা । যিমানেই আগবাঢ়িছে সিমানেই ভেস্পাৰ
অঙ্গ-প্ৰত্যঙ্গবোৰৰ মাতবোৰ বেছিকৈ ওলাইছে । দেউতাই কিবা কিবি কৈ আছে
, কি কৈছে মায়ে ভালকৈ
শুনা নাই । মায়ে কিবা কৈছে যদি দেউতায়ো সেইটো সঠিককৈ শুনা
নাই । মুঠতে কিবা এটা অনুমানত দুয়ো গৈ আছে । গাওঁৰ ৰাস্তা ইমানেই
বেয়া আৰু দেউতাই ইমানেই লাহে লাহে চলোৱা অভ্যাস আছে যে কেতিয়াবা আকৌ চাইকেল চলাই যোৱা কোনোবা এজনক যদি
দেউতাই লগ পাই “অ’ শৰ্মা , অলপ ঘৰৰ পৰা আহো ” বুলি কৈ আগবাঢ়ে , দহমিনিট মান পিছত আকৌ সেই একেজন চাইকেল চলাই অহা শৰ্মাই দেউতাক অভাৰটেক
কৰি , “ডেকা দা, আহি থাকক পিছে ”
বুলি পাৰ হৈ যোৱা নজিৰ আছে ।
প্ৰথম গাওঁখন পাৰ হোৱাৰ
পিছতেই , এখন কাঠৰ দলং আছে । প্ৰায়েই দলংখন বাৰিষাৰ পানীয়ে
উটুৱাই নিয়ে আৰু মুল দলংখনৰ কাষেদি ৰাইজে নিজৰ সুবিধাৰ্থে এখন বাঁহৰ দলং বনায় লয় । সেই বাঁহৰ কামিৰে বনোৱা দলংখনৰ
ওপৰেদি মটৰ চাইকেল আৰু স্কুটাৰ চলাই যোৱা
মানা, আৰোহীবিলাক ইপাৰে
নামি খোজাকাঢ়ি পাৰ হৈ সিপাৰে আকৌ স্কুটাৰত উঠে । সেইমৰ্মে মা নামিল , দেউতাই ভেস্পাখন ঠেলি নি পাৰ কৰিলে ।
দুটামান কিকৰ পিছত ভেস্পা
ষ্টাৰ্ট হ’ল । “অ’ হ’লনে ?” মায়ে উত্তৰ দিলে নে নাই , দিলে
যদি শুনিলেনে নাই এইবোৰলৈ বাট নেচাই দেউতাই নিজৰ অনুমান মতে এক নম্বৰ গীয়েৰ লগাই
ক্লাচ এৰিলে । আকৌ আগৰ দেউতাই কিবা কিবি কৈ গৈছে । শিলগুটিৰ ৰাস্তা , ফটফটীয়া ভেস্পাৰ আৱাজত একো কথাই ভালকৈ শুনা নাপয় । মাজে মাজে আকৌ মাৰ কিবা কথাত দেউতাই অনুমানতে হা না কৈ গ’ল । ৰাস্তাৰে পাৰ হৈ যাওঁতে বহুকেইজন শৰ্মা , নাথ , বৰুৱাক পাছ পেলাই থৈ গ’ল , কোনোবাই আকৌ দেউতাক পাছ পেলাই থৈ গ’ল । দেউতাই তেওঁলোকৰ কাৰোবাক ডিঙিটো ভাঁজ কৰি ইঙ্গিত
দিলে , কাৰোবাক আকৌ খবৰ সুধিলে
।
আইতাহতৰ গাওঁ পোৱাৰ আগৰ পথাৰ খনত আকৌ এইবাৰ ওখ পুল এটা আধা ভঙা হৈ পৰি আছে । অঘোষিত নিয়ম মতে সেইখনো ভেস্পা ঠেলি
ঠেলি পাৰ হ’ব লাগিব । দেউতাই ভেস্পা ৰখালে , ঠেলিবলৈ জোৰ দিবলৈ পিছফালৰ হেণ্ডেলডালত ধৰিবলৈ ওভটি চাওতেহে দেখিলে ,
মা ওচৰত কিয় দূৰ দূৰলৈ কোনো দেখা দেখি নাই । দেউতাৰ বুকুখন ধিপিংকৈ মাৰিলে, “ মানুহজনী ক’ত ৰৈ আহিল । মনেশ্বৰৰ ঘৰৰ আগৰ দ গাতটোত পৰিলে নেকি বাৰু
? নে ল’ প্ৰেছাৰে পালে ? দলং পাৰ হৈ তো ঠিকেই কথা পাতি আছিল । হে প্ৰভু , বচাবা আৰু
। ”
দেউতাই ভেস্পাখন ঘুৰাই ষ্টাৰ্ট দি মাক বিচাৰি ওভতি আহে মানে মায়ে ইতিমধ্যে
প্ৰথম গাওঁৰ কাঠৰ দলংখনৰ পৰা খোজকাঢ়ি খোজকাঢ়ি আহি আছে । অফিছ , স্কুলৰ সময়ত মানুহজনক
বা ল’ৰাটোক আগবঢ়াই দিবলৈ পদূলিলৈ ওলাই অহা কিমান শৰ্মানী , মাষ্টৰণী বাইদেঊ , বৰুৱানীৰ “বাইদেউ ঘৰলৈ যায় হ’বলা । আপোনালোকৰ মানুহজনক যে অলপ আগতে অকলে যোৱা
দেখিলো ? ” জাতীয়
একেধৰণৰ প্ৰশ্নই মাক বৰ লাজত পেলাইছিল সেইটো
আমি বহু বছৰ পিছতহে উদ্ধাৰ কৰিছিলো । হয়তো , এতিয়া শৰ্মানীক নো কেনেকৈ কয় ,
ভেস্পাৰ খনৰ শব্দৰ কোবত মায়ে দেউতাক “ মই উঠাই নাই “ বুলি কোৱা কথাষাৰ
যে মানুহ জনে শুনাই নাপলে আৰু মানুহ্জনীক নোতোলাকৈয়েই গুছি গ’ল ।
